Slapen is actiever dan je denkt
Professor dr Johan Verbraecken is longarts en coördinator van het Slaapcentrum UZA. Hij is dus de ideale persoon om in deze Beka® blog meer uitleg te geven over de werking en het belang van onze nachtrust.
Je lichaam rust, maar valt niet stil
“Slapen is geen passieve bezigheid”, zegt Johan Verbraecken. “Het is een fase van rust en ontspanning voor je geest en je lichaam, maar je blijft wel functioneren tijdens je slaap, zij het in een ander tempo. Tijdens je slaap wordt je ademhaling 15% rustiger. Je hartslag gaat 10% trager en je bloeddruk wordt 10% lager.”
Spieren versterken en wondjes genezen
“Terwijl we slapen sterkt ons immuunsysteem aan. Wanneer we diep slapen, worden sommige hormonen actief. Zoals het groeihormoon. Dat versterkt de spiermassa en -kracht. Het geneest trouwens ook wondjes. “
Welke slaapfases maken we door?
Fase 1: De overgangsfase tussen waken en slapen
Je gaat liggen, je sluit je ogen, sluimert en dommelt in.
Fase 2: Lichte slaap deel 1
De alfagolven in je hersenen – kleine elektrische stroompjes – produceren 8 tot 12 hertz. Je spiertonus is nog vrij hoog en wordt geleidelijk lager.
Fase 3: Van lichte naar diepe slaap
Je spiertonus daalt en je hersenfrequentie zakt. De alfagolven in je hersenen dalen naar 3 tot 7 hertz.
Fase 4: De diepe slaap
Je hersenfrequentie zakt onder 3 hertz. Wanneer je nu wakker wordt, voel je je suf, loom en gedesoriënteerd. Hier vindt het fysiek herstel plaats.
Fase 5: de REM-slaap of droomslaap
Je ogen maken nu snelle bewegingen (Rapid Eye Movement). In deze fase droom je. Terwijl je lichaam volledig ontspannen is, zijn je hersenen nu heel actief Deze 5 fases vormen samen 1 slaapcyclus. Die duurt ongeveer 90 minuten. In een normale nacht zou je zo’n 4 cycli meemaken. Tussen de cycli kan het zijn dat je even wakker wordt.
Werkt ons brein nog als we slapen, professor?
“Zeker, onze hersenen zijn heel actief tijdens de slaap. Ze verwerken de informatie die we tijdens de dag verzamelden. Ze filteren hoofd- en bijzaken van elkaar en leggen verbanden met bestaande kennis. Oudere kennis wordt gewist. Tijdens de nacht verwerken onze hersenen ook emoties. Wie door emotioneel woelige tijden gaat, loop dus het risico om ’s nacht wel eens wakker te schieten. Hopelijk geraak je dan snel weer in slaap. Want onze hersenen hebben onze droomslaap nodig om emoties een plaats te geven. Dat maakt dat mensen die lange tijd bijna niet slapen, een hoger risico op depressiviteit vertonen.”
Ook op de Beka® blog: Ontdek 5 tips voor een goede nachtrust